Nowy parking, nowoczesna instalacja, odbiór techniczny – i nagle telefon z urzędu. Okazało się, że separator nie spełnia wymaganych norm, a inwestycja wstrzymana do czasu wymiany urządzenia. Błąd projektanta? Niedopatrzenie wykonawcy? Niezależnie od przyczyny – koszt i odpowiedzialność spadły na inwestora. Takie sytuacje wcale nie są rzadkością. Dlatego dziś przyjrzymy się, jak prawidłowo dobrać separator do powierzchni parkingu – by działał zgodnie z przeznaczeniem, nie zaskakiwał i spełniał wszystkie obowiązki prawne.

Co mówią przepisy? Obowiązki prawne, które trzeba znać przed rozpoczęciem inwestycji

Każdy parking, który odprowadza wody opadowe do kanalizacji, podlega przepisom określającym, jakie zanieczyszczenia mogą się w nich znajdować. Separatory ropopochodne nie są urządzeniami opcjonalnymi – ich obecność wynika z obowiązku ograniczenia emisji substancji niebezpiecznych do środowiska. W Polsce podstawą są regulacje wynikające z prawa wodnego oraz rozporządzenia określające dopuszczalne parametry ścieków.

Norma PN-EN 858 wprowadza podział separatorów na klasy, które muszą być spełnione w zależności od rodzaju obiektu i rodzaju zanieczyszczeń. W praktyce oznacza to, że projektant nie może dowolnie dobrać urządzenia – musi to być rozwiązanie certyfikowane i przystosowane do przewidywanego przepływu oraz stężenia olejów. W dokumentacji projektowej należy też wskazać sposób kontroli i konserwacji instalacji, ponieważ brak przeglądów technicznych może skutkować nie tylko awarią, ale również odpowiedzialnością finansową inwestora.

Powierzchnia ma znaczenie – jak wielkość parkingu wpływa na dobór separatora

Nie każdy inwestor zdaje sobie sprawę, że to właśnie powierzchnia parkingu w dużej mierze determinuje wybór odpowiedniego separatora. Każdy metr kwadratowy utwardzonego terenu zbiera wodę opadową, która spływając, zabiera ze sobą oleje, smary i inne substancje ropopochodne. Im większa zlewnia, tym większy przepływ i obciążenie dla systemu oczyszczającego. Niewłaściwie dobrane urządzenie – zbyt małe lub o niewystarczającej wydajności – nie poradzi sobie z nadmiarem wód, co w praktyce oznacza przedostawanie się zanieczyszczeń do środowiska i ryzyko przekroczenia dopuszczalnych norm.

Aby dobrać separator właściwie, projektant musi uwzględnić kilka parametrów technicznych, które określają wielkość i rodzaj instalacji. Wśród nich najważniejsze są:

• powierzchnia zlewni, czyli całkowita powierzchnia utwardzona, z której odprowadzana jest woda,
• średnia intensywność opadów w danym rejonie inwestycji,
• współczynnik spływu zależny od rodzaju nawierzchni (asfalt, beton, kostka),
• rodzaj i częstotliwość ruchu pojazdów (osobowe, ciężarowe, flotowe),
• wymagania środowiskowe, w tym poziom oczyszczania wg klasy I lub II zgodnie z PN-EN 858.

Dobór separatora powinien wynikać z rzeczywistego zapotrzebowania, a nie z założeń „na oko”. Zbyt małe urządzenie będzie przeciążone i nieskuteczne, natomiast zbyt duże może okazać się kosztownym nadmiarem, zarówno pod względem zakupu, jak i późniejszej eksploatacji. 

Rodzaje separatorów – co wybrać dla konkretnej inwestycji?

Podczas planowania systemu odwodnienia na parkingu ważne jest dobranie rodzaju separatora, który będzie odpowiadał specyfice obiektu. W praktyce stosuje się najczęściej dwa rozwiązania: separatory koalescencyjne i lamelowe. Pierwsze sprawdzają się w warunkach przewidywalnych przepływów, gdzie nie występują nagłe skoki objętości wody. Zasada ich działania polega na zjawisku koalescencji – mniejsze krople oleju łączą się w większe, co ułatwia ich oddzielenie. Wnętrze takich separatorów wyposażone jest w wkłady, które wspomagają ten proces. Często zintegrowany jest też osadnik, który zbiera cząstki stałe spływające z nawierzchni parkingu.

Separatory lamelowe działają inaczej – wykorzystują układ pochyłych płyt, które usprawniają proces oddzielania zanieczyszczeń. Dzięki tej konstrukcji są bardziej odporne na zmienne przepływy i pozwalają zachować skuteczność nawet przy dużym natężeniu ruchu pojazdów. Znajdują zastosowanie na obiektach, gdzie powierzchnia zlewni jest duża, a odpływy intensywne. Dodatkowym atutem jest prostsza konserwacja i rzadsze występowanie awarii spowodowanych zapchaniem. Wybór rozwiązania powinien opierać się na przewidywanym użytkowaniu terenu, dostępnej przestrzeni technicznej oraz wymaganiach dotyczących obsługi.

Jak uniknąć błędów przy projektowaniu i eksploatacji separatora?

Jednym z najczęstszych problemów, z jakimi mierzą się inwestorzy, jest nieuwzględnienie realnych warunków użytkowania parkingu na etapie projektowym. Zdarza się, że urządzenia są dobierane szablonowo, bez dokładnych obliczeń przepływów i analizy charakterystyki zlewni. W efekcie nawet nowe instalacje nie spełniają norm lub okazują się niewydolne podczas większych opadów. Błędy pojawiają się również przy montażu – niewłaściwe posadowienie separatora, brak zgodności z rzędnymi kanalizacji czy zbyt płytkie zakopanie wpływają na jego skuteczność i żywotność. Nie bez znaczenia jest także regularność przeglądów i serwisowania – zanieczyszczony separator nie działa efektywnie, a jego awaria może być trudna do szybkiego usunięcia.

Wybór odpowiedniego separatora to decyzja, która rzutuje na funkcjonowanie całego systemu odwodnienia. W artykule pokazaliśmy, jak podejść do niej świadomie – zaczynając od przepisów, przez analizę powierzchni parkingu, aż po wybór technologii. Zamiast ryzykować kosztownymi błędami, warto sięgnąć po wsparcie firm specjalizujących się w tej dziedzinie. Biocent oferuje doradztwo, dobór urządzeń, a także ich montaż i serwis. Dobrze zaprojektowany i utrzymany separator to nie tylko spokój i bezpieczeństwo – to również realna oszczędność i zgodność z obowiązującymi wymaganiami.